Eind mei zou de maritieme wapenbeurs Undersea Defence Technology (UDT) in Ahoy in Rotterdam plaatsvinden. Vanwege de coronacrisis werd deze uitgesteld naar 8 t/m 10 december. Het samenwerkingsverband Sink UDT!, dat acties tegen de beurs aan het voorbereiden was, pauzeerde de activiteiten en keek recent naar de huidige stand van zaken. Vooralsnog staat de UDT nog steeds op de agenda, maar de kans dat deze door kan gaan lijkt klein. In de Rotterdamse gemeentepolitiek kwam de beurs nog wel aan de orde.
Wat was de UDT ook weer?
De UDT is de grootste onderwaterwapenbeurs ter wereld. Het is een plek waar de militaire industrie samenkomt met beleidsmakers, ambtenaren en militairen om zijn nieuwe dodelijke producten te promoten. Naast de verwoestende rol die deze producten spelen in voortgaande oorlogen, heeft de sonartechnologie die de militaire industrie verkoopt ook dodelijke gevolgen voor onderwaterdieren, zoals walvissen, dolfijnen en bruinvissen.
Standhouders op de UDT, zoals Lockheed Martin, BAE Systems, Damen en Thales zijn betrokken bij wapenleveranties aan landen in oorlog en mensenrechtenschenders (Saoedi-Arabië, VAE, Egypte, Turkije, Israël, Tsjaad, Turkmenistan), bij het ontwikkelen en het onderhoud van kernwapens en bij het militariseren van grenzen.
Hiermee vervullen de UDT en andere wapenbeurzen een spilfunctie in de handel die oorlogen, interne conflicten, repressie en mensenrechtenschendingen voedt. De enorme hoeveelheden geld die de wereld uitgeeft aan het ontwikkelen en kopen van wapens gaan ten koste van zinvolle uitgaven voor gezondheidszorg, onderwijs, huisvesting, duurzame ontwikkeling, armoedebestrijding enzovoort. Wapenbedrijven verdienen goed geld aan dood en verwoesting.
Doorgaan?
De UDT vindt plaats van dinsdag 8 tot en met donderdag 10 december in Ahoy, zo staat nog steeds op de website van de organisatie, maar het is de vraag of de beurs echt in fysieke vorm door zal kunnen gaan. Niet alleen ivm de coronabeperkingen in Nederland, maar ook omdat de vele buitenlandse bezoekers uit landen met allemaal eigen regels en restricties moeten komen.
Een andere wapenbeurs die altijd in november in Ahoy plaatsvindt, de jaarlijkse conferentie en beurs van de koepelorganisatie van de Nederlandse wapenindustrie (NIDV), heeft inmiddels laten weten dit jaar helemaal digitaal te gaan.
Gemeente wil wapenbeurzen niet weren
Eén van de eerste activiteiten die we met Sink UDT!, een samenwerkingsverband van mensen uit diverse sociale bewegingen, ondernomen hebben is het aanspreken van het Rotterdamse gemeentebestuur met de oproep de UDT uit de stad te weren. We wezen in een brief raadsleden erop dat aan de beurs deelnemende bedrijven betrokken zijn “bij wapenleveranties aan landen in oorlog en mensenrechtenschenders, bij kernwapens en bij het militariseren van grenzen. Bovendien hebben de op de beurs aan de orde zijnde wapens en technologie verwoestende gevolgen voor zeedieren en het milieu, en dragen zij bij aan klimaatverandering”.
De GroenLinks-raadsfractie pikte onze bezwaren tegen de UDT op en agendeerde de beurs samen met SP, Denk, NIDA en 50Plus voor de gemeenteraadsvergadering in maart. Uiteindelijk werd dit punt, door al het uitstel ivm corona, pas in de raadsvergadering van 1 oktober en in de daaraan voorafgaande vergadering van de commissie ‘Energietransitie, Duurzaamheid, Economie en Mobiliteit’ besproken.
Tijdens de commissievergadering konden de agenderende partijen op steun van de fractie van ChristenUnie-SGP rekenen. De VVD en PvdA keerden zich echter fel tegen voorstellen om wapenbeurzen uit de stad te weren. Volgens hen gaat het om legitieme handel, die bijdraagt aan vrede en veiligheid, en moet de gemeente zich überhaupt niet bemoeien met de inhoud van legale commerciële activiteiten. Wethouder Kathmann (PvdA) stelde zich op hetzelfde standpunt.
In de raadsvergadering stelden GroenLinks, SP, NIDA en Partij voor de Dieren een motie ‘Weer de wapens’ voor, met als strekking het verzoek aan het college van B&W om “[b]ij het aanpassen van de huurovereenkomst met Rotterdam Ahoy (Ahoy Rotterdam N.V. en Ahoy B.V.) een verbod op het organiseren van wapenbeurzen in te stellen.” Mede door de coronacrisis verkeert Ahoy in zwaar weer, met onder meer het ontslag van 40% van de medewerkers tot gevolg. Er wordt dan ook met de gemeente, eigenaar van de gebouwen van Ahoy, onderhandeld over een huurverlaging.
De motie kreeg steun van Denk, 50Plus en ChristenUnie-SGP, waarmee in totaal 15 raadsleden voor stemden. CDA, D66, Leefbaar Rotterdam, PVV, PvdA en VVD, met in totaal 28 zetels, stemden stemden, zodat de motie verworpen werd. Het Rotterdamse gemeentebestuur kiest er dus voor niet in de voetsporen van bijvoorbeeld Amsterdam, Glasgow en Keulen te treden, steden die de afgelopen jaren wel uitspraken dat wapenbeurzen onwenselijk zijn.
Acties?
Vlak voor de lockdown stonden we als Sink UDT! met een picketline met spandoek en flyers bij het stadhuis in Rotterdam om voorafgaand aan de raadsvergadering van 12 maart op te roepen tot het weren van de UDT en andere wapenbeurzen uit Rotterdam. Terwijl de raad dat agendapunt naar een commissievergadering verwees, waar het dus uiteindelijk eind september pas aan de orde kwam, stelde de regering kort daarna coronabeperkingen in en liet de organisatie van de UDT weten de beurs uit te stellen.
Vanwege alle onzekerheden, en de onmogelijkheid om fysiek bij elkaar te komen hebben we vervolgens de voorbereidingen voor acties tegen de UDT ook opgeschort. Uit recent overleg blijkt dat deze onzekerheden nog steeds bestaan, en dat organiseren van acties op straat moeilijk blijft. Daarom zullen we ons, indien de UDT doorgaat, richten op het organiseren van een activiteit bij Ahoy zelf op de startdag van de beurs, dinsdag 8 december, op een wijze die verantwoord en solidair is ihkv corona. Houd updates in de gaten!